łyżka wody utlenionej. ½ szklanki ciepłej (nie gorącej) wody. pipetka. Trzeba łyżkę wody utlenionej dodać do ½ szklanki ciepłej (nie gorącej) wody i za pomocą pipetki wlać kilka kropli kolejno do każdego ucha. Ciepła woda rozmiękcza stwardniałą woskowinę, a tlen, który uwalnia się z roztworu, pomaga rozbić ją na drobne Zapalenie ucha zewnętrznego, często określane mianem „ucha pływaka”, jest wirusowym, grzybiczym lub najczęściej bakteryjnym zakażeniem przewodu słuchowego zewnętrznego. 1,2 Do zapalenia ucha zewnętrznego dochodzi u 1 na 10 osób; w 80–90% przypadków przebiega ono jednostronnie. 2,3 Choroba występuje najczęściej w miesiącach letnich. 3 Pływacy narażeni są na 5-krotnie Początkowo jednak nikt nie przypuszczał, że to agresywna choroba atakuje dziewczynkę. Lekarze myśleli, że to zwykłe zapalenie ucha (Facebook) 1. Objaw groźnej choroby. Mała Delaney w październiku zeszłego roku zaczęła się skarżyć na ból ucha. Rodzice sądzili, że to niegroźna infekcja, więc udali się do pediatry. Charakterystycznymi objawami zapalenia ucha zewnętrznego są: ból, który nasila się przy nacisku na ucho lub małżowinę, a także przy ruchach żuchwą, nabrzmiały i niedrożny przewód słuchowy. Przy ostrzejszych infekcjach mogą pojawić się: zaczerwienienie, niewielki wyciek z ucha lub pęcherze wypełnione płynem surowiczym i Dzień dobry, mam pewien problem podczas płukania zatok roztworem chlorku sodu niechcący mocniej mi się przycisnęło i prawdopodobnie wpadło mi coś do ucha, nie wychodziłem z domu więc raczej nie mogło przewiać ucha, ale po jakoś 2 godzinach od płukania zaczęło mnie boleć ucho. penggunaan listrik berikut yang dapat membahayakan keselamatan adalah. Syn 6 lat ma swoje pierwsze w życiu ferie zimowe. Ciotka proponuje mamie, żeby pojechał razem ze swoją kuzynką do babci. Syn nie ma szczególnie bliskiej relacji z tą babcią i jest silnie związany emocjonalnie z mamą. Ciotka: wiem, że on jest mamicycek, ale moja córka już jest spakowana, więc chyba może tym razem pojechać sam? Będzie super, babcia zaplanowała cały tydzień. Mama zgadza się z ociąganiem, ale myśli, że wyjazd może wszystkim wyjść na dobre, syn zacieśni relację z babcią i będzie w towarzystwie swojej ukochanej kuzynki. Syn nie jest pewien, czy chce jechać, ale mama wie, co powiedzieć, żeby się zgodził (świadomie nim delikatnie manipuluje). Dzień przed wyjazdem syn gorzej się czuje, a rano wymiotuje. Rodzice odwożą go do babci i zostają na noc. Babcia przy porannej kawie plotkuje, że ciotka to wszystko wymyśliła, bo co ona miałaby zrobić z córką w czasie ferii? Syn mówi, że chciałby, żeby mama też została u babci i że boi się, że w razie trudnej sytuacji babcia go nie zrozumie i nie wysłucha tak dobrze jak mama. Mama obiecuje, że jeśli będzie potrzeba, to przyjedzie po niego. Trzy dni później babcia informuje, że syn ma gorączkę i nie wie, co robić. Syn przez telefon mówi: mamo przyjedziesz? Rodzice przyjechali i wrócili z dzieckiem do domu. Następnego dnia zaczyna boleć ucho. Zatyka się. Konwencjonalny lekarz przepisuje antybiotyk ogólnoustrojowo, bo zapalenie jest zbyt duże, żeby mogły pomóc kropelki. Mama opowiada dziecku w czasie snu, że było narzędziem i że mama wiedziała, że nie chce jechać. Teraz jest już w domu, jest bezpieczny i może przestać chorować. Następnego dnia rano gorączka ustąpiła i ucho przestało boleć. Antybiotyk pozostał na recepcie 😉 Przypadek opisany przez Emilię K. z Warszawy Nawigacja wpisu Fot: larioslake / Zapalenie ucha u dziecka jest częstą przypadłością wieku dziecięcego, chociaż ból ucha mogą odczuwać też dorośli. Najczęściej dotyka dzieci do 3 roku życia. Im człowiek jest starszy, tym ryzyko zachorowania maleje. W większości przypadków występuje bezpośrednio po infekcji górnych dróg oddechowych lub jej towarzyszy. O podatności na zapalenie ucha środkowego decyduje przede wszystkim anatomia ucha. U małych dzieci ucho zbudowane jest w sposób, który umożliwia bakteriom z górnych dróg oddechowych łatwe wniknięcie do ucha środkowego. Trąbka słuchowa jest krótka, szeroka i przebiega poziomo – łączy jamę bębenkową z gardłem, przy czym jej ujście w gardle jest stale otwarte. Ból ucha u dziecka – przyczyny W większości przypadków za zapalenie ucha u dziecka odpowiadają bakterie: Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae, które wywołują też infekcje górnych dróg oddechowych – zapalenie krtani czy gardła. Rzadziej wywołują je wirusy grypy, paragrypy, adenowirusy i rhinowirusy. Charakterystyczny dla bakteryjnej lub wirusowej infekcji jest wysięk z górnych dróg oddechowych, który staje się pożywką dla drobnoustrojów. Rozwijająca się choroba prowadzi do obrzęku błony śluzowej i niedrożności trąbki słuchowej. Ta z kolei odpowiada za brak możliwości wyrównania ciśnienia w uchu, co prowadzi do obrzęku błony bębenkowej i kolejnych wysięków w postaci śluzu, który ma utrudnione ujście z powodu obrzęku. Gromadząca się przy długotrwałych infekcjach wydzielina, może prowadzić do pęknięcia błony bębenkowej, czyli jej perforacji z widocznym wyciekiem śluzu z ucha. Infekcjom ucha sprzyja też dopiero kształtujący się układ odpornościowy małego dziecka, a także czynniki typu: przerost migdałków, który często powoduje infekcje górnych dróg oddechowych, a szczególnie tzw. przerośnięty trzeci migdał, który blokuje ujście trąbki słuchowej, alergie, które wzmagają niedrożność trąbki słuchowej, nieprawidłowości w budowie podniebienia, zapalenie zatok o charakterze przewlekłym, a także choroby zakaźne typu ospa wietrzna, odra czy płonica, podrażniona śluzówka na skutek niekorzystnych czynników zewnętrznych np. dym papierosowy, klimatyzacja itp. Bardzo rzadko przyczyną zapalenia ucha są drobnoustroje innego stanu zapalnego, który rozwija się w organizmie. Równie rzadko powodują je bakterie, które wnikają do ucha z zewnątrz. Zapalenie ucha u dziecka – objawy Ból ucha u dziecka jest bardzo dotkliwy. Opisywany jest jako pulsujący, który nasila się zwłaszcza w nocy, w pozycji leżącej. Dzieci często reagują na niego płaczem. Jego natężenie ustępuje dopiero, kiedy dojdzie do perforacji błony bębenkowej i ciśnienie w uchu się wyrówna. Jego występowanie nie jest regułą. Charakterystycznymi objawami zapalenia ucha u dziecka są natomiast wysoka, sięgająca nawet 40°C gorączka, niepokój i zaburzenia snu. Niemowlaki wykazują widoczną niechęć do ssania. Niekiedy chorobie towarzyszą wymioty lub biegunka. Co stosować na ból ucha u dziecka? Ważne jest, aby pamiętać, że w przypadku podejrzenia zapalenia ucha środkowego, nie należy podawać dziecku na własną rękę kropli do uszu. Niezbędna jest konsultacja z pediatrą lub laryngologiem. W przypadku ostrych objawów połączonych z wysoką gorączką i wymiotami, które mogą prowadzić do odwodnienia, można podać dziecku leki przeciwbólowe i dbać o jego odpowiednie nawodnienie, podając elektrolity. Jeżeli zapalenie ucha nie jest dolegliwością często powtarzającą się, dziecko ma już ponad dwa lata i infekcja przebiega łagodnie, wówczas również można podać leki zawierające paracetamol o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Antybiotyk (głównie amoksycylina) zalecany jest w leczeniu dzieci z grup podwyższonego ryzyka wystąpieniem stanu zapalnego ucha, czyli takich, które nie ukończyły jeszcze pół roku. Stosuje się go także przy wysokiej gorączce, jeżeli pojawiła się wydzielina wyciekająca z ucha oraz w przypadku obustronnego zapalenia ucha środkowego u dzieci, które nie ukończyły dwóch lat. W przypadku widocznej ropnej wydzieliny w uchu wskazana jest szczególna dbałość o higienę. W ostrych przypadkach infekcji konieczny może się okazać zabieg paracentezy, czyli nacięcia błony bębenkowej w celu wyrównania ciśnienia i eliminacji zalegającej wydzieliny. Po przecięciu błony dziecko od razu odczuwa ulgę. Po zabiegu lub w przypadku uszkodzenia błony bębenkowej na skutek zbyt wysokiego ciśnienia należy regularnie zmieniać opatrunki i zakrapiać ucho kroplami przepisanymi przez lekarza. Na szczęście błona bębenkowa regeneruje się, nie powodując ubytków słuchu dziecka. Domowe sposoby na ból ucha u dziecka Nie ma wielu domowych sposobów na ból ucha u dziecka. Niektórzy stosują suche okłady z ciepłego ręcznika, ponieważ w niektórych przypadkach temperatura przyspiesza pęknięcie błony bębenkowej. Dziecko powinno unikać wysiłku fizycznego, ponieważ będzie on powodował wzrastanie różnicy ciśnień w uchu, a co za tym idzie ból. Zawsze wymagana jest konsultacja z laryngologiem, ponieważ ostre zapalenie ucha może przejść w stan przewlekły, który powoduje trwałe ubytki w słuchu i może być przyczyną porażenia obwodowego nerwu twarzowego. Kuracja trwa około trzech tygodni, po czym konieczne jest potwierdzenie u laryngologa, że zapalenie zostało wyleczone. Zobacz film: Wszczepienie implantu ślimakowego. Źródło: 36,6 Ból ucha to problem, który może dotknąć każdego i w każdym wieku. Jednak bolesne infekcje uszu szczególnie często dosięgają niemowląt i małych dzieci. Bóle tego typu są jedną z najczęstszych przyczyn wizyt składanych w poradniach przez rodziców z dziećmi do 3. roku życia. Jakie rodzaje zapaleń ucha mogą się nam przytrafić i jak z nimi walczyć? Infekcje uszu niejednokrotnie występują jako powikłanie przeziębienia. Przyczyną bólu ucha jest zwykle ostry stan zapalny, będący najczęściej skutkiem infekcji wirusowej lub zakażenia bakteryjnego. Drobnoustroje mogą dostać się do ucha poprzez kanał słuchowy (np. z wodą podczas kąpieli) lub „od środka” – przez trąbkę słuchową. Stan zapalny może objąć różne części ucha, co stanowi podstawę podziału schorzeń tego narządu. Zapalenie ucha zewnętrznego – charakterystyka W zapaleniu ucha zewnętrznego stan zapalny toczy się w skórze małżowiny usznej i zewnętrznego przewodu słuchowego. Może, ale nie musi, objąć także błonę bębenkową. Na schorzenie szczególnie narażone są osoby mające częsty kontakt z wodą i dlatego bywa ono nazywane „uchem pływaka”. Częste kąpiele prowadzą bowiem do zmiękczenia skóry przewodu słuchowego i jej uszkodzenia, co sprzyja wnikaniu drobnoustrojów. Kąpiele to jednak nie jedyna przyczyna – czynniki sprzyjające zachorowaniom są wielorakie. Mogą mieć podłoże anatomiczne (wąski przewód słuchowy, niedrożność przewodu spowodowana ciałem obcym lub woszczkiem), dermatologiczne (wyprysk kontaktowy, łojotokowe zapalenie skóry, łuszczyca). Częściej chorują też osoby posługujące się aparatem słuchowym, pacjenci z obniżoną odpornością, a także osoby chore na cukrzycę. Ocenia się, że 10% ludzi przynajmniej raz w życiu choruje na zapalenie ucha zewnętrznego. Najczęściej chorują dzieci w wieku 5-14 lat (16%), a najrzadziej dzieci poniżej 4. roku życia i osoby powyżej 20. roku życia. Szczyt występowania (około 80% zachorowań) przypada na miesiące letnie. Zapalenie ucha zewnętrznego – objawy Wśród dolegliwości towarzyszących zapaleniu ucha zewnętrznego wymienia się: silny, zwykle jednostronny ból ucha (70%), świąd (60%), uczucie pełności w uchu (20%). U jednej trzeciej chorych może dojść do upośledzenia słuchu. W 90% przypadków przyczyną choroby jest infekcja bakteryjna (spowodowana pałeczką ropy błękitnej i gronkowcem złocistym). Zakażenie grzybicze to tylko 4% przypadków. Podczas infekcji grzybiczej ból jest słabszy, ale za to świąd, zlokalizowany głęboko w uchu, bywa bardzo uporczywy. Leczenie zapalenia ucha zewnętrznego Leczenie polega na oczyszczeniu ucha, usunięciu złogów oraz wydzieliny. Postępowanie takie nie tylko pozwala na ustalenie przyczyny, ale przyspiesza gojenie i ułatwia działanie podawanych miejscowo leków. Chorobie towarzyszy nasilony ból, co wymaga użycia leków przeciwbólowych, takich jak paracetamol czy niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Jeśli jeden lek okaże się mało skuteczny, można rozważyć zastosowanie preparatu złożonego (np. połączenia paracetamolu z niską dawką kofeiny lub z kodeiną). W infekcjach bakteryjnych postępowaniem pierwszorzutowym jest miejscowa terapia antybiotykiem, gdyż jej skuteczność jest wielokrotnie wyższa niż antybiotykoterapia doustna. Stosuje się wtedy krople zawierające antybiotyki takie jak: gentamycyna, neomycyna, gramicydyna, cyprofloksacyna. W przypadku infekcji grzybiczej podaje się np. krople zawierające jako substancję czynną – klotrimazol. Zapalenie ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego może mieć charakter ostry, przewlekły oraz wysiękowy. Ostre zapalenie ucha środkowego jest jedną z najczęstszych chorób zapalnych wieku dziecięcego. Najczęściej chorują dzieci w 6–24 miesiącu życia. Choroba ta jest powodem ¼ wizyt pediatrycznych do 1. roku życia. U około 20% dzieci zapalenia ucha środkowego mają charakter nawracający. Stan zapalny ucha środkowego w większości przypadków spowodowany jest niedrożnością trąbki słuchowej, wynikającą ze stanu zapalnego toczącego się w obrębie błony śluzowej nosogardła, zatok, migdałków. Najczęściej jest on skutkiem infekcji wirusowej górnych dróg oddechowych, która poprzez trąbkę słuchową „przechodzi” na ucho. Przyczyny zapalenia ucha środkowego Infekcje ucha środkowego mogą mieć jednak zarówno podłoże wirusowe, jak i bakteryjne. Zapalenia ucha środkowego są znacznie częstsze u dzieci, co wynika z szeregu uwarunkowań anatomicznych: dzieci mają krótszą trąbkę słuchową, jest ona ułożona bardziej poziomo niż u dorosłych, co utrudnia jej drenaż i sprawia, że mogą powstawać warunki sprzyjające infekcjom. Pojemność ucha środkowego jest mniejsza, dlatego jest ono bardziej wrażliwe na zamiany ciśnienia sprzyjające otwieraniu się trąbki słuchowej, a to ułatwia przenikanie drobnoustrojów. Objawy ostrego zapalenia ucha Objawami ostrego, ropnego zapalenia ucha środkowego są: nocny ból ucha, bóle głowy, gorączka (u dzieci nawet do 39–40 °C), dreszcze, szumy uszne zgodne z tętnem, niedosłuch o różnym stopniu nasilenia, nadwrażliwość ucha na pociąganie, złe samopoczucie, rozdrażnienie, brak apetytu, biegunka, wymioty. Leczenie ostrego zapalenia ucha Leczenie obejmuje stosowanie leków przeciwbólowych (paracetamol lub NLPZ) i leków obkurczających miejscowo błonę śluzową nosa (oksymetazolina). Czasem konieczne jest wykonanie zabiegu laryngologicznego, tzw. paracentezy, czyli nakłucia błony bębenkowej w celu usunięcia nagromadzonej w uchu środkowym ropy. Decyzja o włączeniu antybiotykoterapii zależy od nasilenia objawów i wieku dziecka: jeśli lekarz jest pewien rozpoznania, powinien od razu włączyć antybiotyk (najczęściej jest to amoksycyklina). Gdy objawy są łagodne, można stosować leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, a z zastosowaniem antybiotyku wstrzymać się na 48–72 godzin. Przewlekłe zapalenie ucha środkowego to przewlekle toczący się proces zapalny, prowadzący do trwałego ubytku błony bębenkowej, z towarzyszącym wyciekiem z ucha i niedosłuchem. Przebieg jest zwykle bezbolesny. Inne przyczyny bólu ucha Ból ucha może być związany ze stanami chorobowymi, które nie dotyczą ucha bezpośrednio. Ból ucha może towarzyszyć chorobom zębów trzonowych (próchnicy, ropniom okołozębowym, zatrzymaniu wyrzynania się trzeciego zęba trzonowego). Przyczyną bólu odczuwanego w uchu może być zapalenie gardła czy zapalenie migdałków. U niektórych pacjentów z zapaleniem gardła ból ucha może być podstawową dolegliwością, nawet jeśli wyniki badania ucha są prawidłowe. Warto w takich sytuacjach skonsultować się z lekarzem – stomatologiem i laryngologiem. Ból ucha u dziecka zwykle jest pierwszym symptomem ostrego zapalenia ucha środkowego. Poza bólem mogą jednak pojawić się także inne dolegliwości. Sprawdź, jak objawia się zapalenia ucha u dziecka. Dowiedz się także, jak rozpoznać, że dziecko boli ucho. Jak sprawdzić, czy dziecko boli ucho? Ból ucha u dziecka może być objawem stanu zapalnego. Ostre zapalenie ucha środkowego jest jedną z najczęściej diagnozowanych chorób wieku dziecięcego. Szacuje, że choroba jest każdego roku diagnozowana u prawie miliona pacjentów, z czego zdecydowana większość stanowią dzieci. Podstawowym objawem zapalenia ucha u dziecka jest ból, jednak nie każde dziecko jest w stanie to zakomunikować. Wielu rodziców w obawie przed powikłaniami stanu zapalnego zastanawia się, jak sprawdzić, czy dziecko boli ucho. Specjaliści podkreślają jednak, jedynym sposobem na sprawdzenie, czy w uchu rozwija się stan zapalny jest wziernikowanie. Tylko lekarz z pomocą wziernika do badania ucha jest w stanie określić, czy w uchu środkowym rozwija się infekcja. Dlatego, jeśli rodzice podejrzewają, że dziecko może boli ucho, powinni udać się do pediatry lub laryngologa. Objawy zapalenia ucha u dziecka Nie tylko ból jest objawem zapalenia ucha środkowego u dziecka. Co prawda dolegliwości bólowe występują u większości małych pacjentów, ale niektórzy są tak odporni na ból, że odczuwają jedynie łagodne kłucie. Wśród najczęstszych objawów zapalenia ucha u dziecka wymienia się także gorączkę. Jak jeszcze rozpoznać dolegliwość? Mogą pojawić się takie objawy jak: drażliwość, płaczliwość, brak apetytu, wymioty, biegunka. Zapalenie ucha u niemowlaka Szacuje się, że 75 proc. dzieci poniżej 5 lat chociaż raz w życiu choruje na ostre zapalenie ucha środkowego [Niemczyk, Dębska, Zawadzka-Głos]. Choroba najczęściej jest diagnozowana u niemowląt oraz dzieci w wieku przedszkolnym. Najczęstszą przyczyną zapalenia ucha u niemowlaka jest infekcja górnych dróg oddechowych przebiegającą z silnym katarem. Zazwyczaj katar przyczynia się do obrzęku błony śluzowej nosa, a w dalszej kolejności pojawia się obrzęk trąbki słuchowej, która łączy nos, gardło i ucho. Dzieci są bardziej narażone na zapalenie ucha, gdyż mają szerszą, krótszą oraz ustawioną bardziej poziomo trąbkę słuchową aniżeli dorośli. Jak rozpoznać zapalenie ucha u niemowlaka? Podstawowym objawem jest ból ucha, ale nie u każdego niemowlaka on występuje. Niektóre dzieci są tak odporne na ból, że odczuwają jedynie delikatne kłucie. Ponadto pojawia się pogorszenie słuchu, ale dziecko w wieku niemowlęcym nie jest w stanie zakomunikować tego rodzicom. Inne objawy zapalenia ucha u niemowlaka to gorączka, niemniej nie zawsze ona występuje. Jeśli choroba nie zostanie w porę rozpoznana, może dojść pęknięcia błony bębenkowej, a wówczas dojdzie do wycieku z ucha wodnistej wydzieliny. To sygnał, aby niezwłocznie iść z dzieckiem do lekarza. Rodzice powinny pamiętać, że jedynym sposobem na wykrycie zapalenia ucha jest wziernikowanie. Zapalenie ucha u noworodka Jeszcze trudniej rozpoznać zapalenie ucha u noworodka. Objawem bolącego ucha u dziecka może być jedynie rozdrażnienie. Noworodki z infekcją ucha często płaczą w trakcie karmienia, gdyż ruchy szczęką potęgują ból. Dlatego jeśli dziecko zaczyna płakać podczas jedzenia lub robi się niespokojne, warto skonsultować to z lekarzem, gdyż może to być jedyny objaw rozwijającego się stanu zapalnego. Nieleczone zapalenie ucha może doprowadzić do rozwoju wielu groźnych dla dziecka powikłań, wśród których wymienić można: perforację błony bębenkowej, niedosłuch, zapalenie ucha wewnętrznego, porażenie nerwu twarzowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, głuchotę. Zapalenie ucha środkowego u dziecka powyżej 2 roku życia w pierwszej kolejności leczy się środkami przeciwbólowymi i przeciwgorączkowymi. Obowiązuje tzw. zasada obserwacji. Jeśli w ciągu trzech dni ból uszu u dziecka i inne objawy nie ustąpią, lekarz zaleci antybiotykoterapię. Inaczej przebiega leczenie u dzieci poniżej 6 miesięcy oraz w przypadku wycieku z ucha lub bardzo wysokiej gorączki. Wówczas lekarz od razu przepisuje antybiotyk. Odpowiedź na pytanie, jak długo trwa zapalenia ucha, zależy od skuteczności antybiotykoterapii, która trwa najczęściej 7 dni. Jeśli po tygodniu stan zapalny nie ustąpi, konieczne będzie włączenie innego antybiotyku. Domowe sposoby na zapalenie ucha u dziecka Niektórzy rodzice korzystają z domowych sposobów leczenia. Co na ból ucha u dziecka proponuje medycyna naturalna? Jednym z najpopularniejszych sposobów jest stosowanie olejku kamforowego. Jednakże opinie lekarzy na jego temat są rozbieżne. Jedni przekonują o jego skuteczności, inne odradzają jego stosowania. Dlatego przed ewentualną decyzją o zastosowaniu olejku, należy skontaktować się lekarzem. Warto także pamiętać, że olej kamforowy stosuje się tylko i wyłącznie zewnętrznie. Nie wolno go wlewać do przewodu słuchowego, gdyż może to doprowadzić do poparzenia. Co jeszcze na zapalenie ucha u dziecka polecają zwolennicy medycyny naturalnej? Kluczowe znaczenie mają działanie profilaktyczne, gdyż choroba często nawraca. Po pierwsze powinno się możliwie zminimalizować ryzyko infekcji dróg oddechowych, a jeśli ona wystąpi regularnie oczyszczać nos dziecka. Po drugie, specjaliści podkreślają, że karmienia piersią do co najmniej 6 miesiąca życia jest istotnym czynnikiem obniżającym ryzyko zapalenia ucha oraz innych chorób. Zaleca się także, by wyeliminować takie czynniki ryzyka, jak ekspozycja na dym tytoniowy i używanie smoczka. W przypadku nawracających zapaleń ucha warto ograniczyć korzystanie z ośrodków opieki zbiorowej (żłobków, przedszkoli). Pytanie nadesłane do redakcji Córka ma 6 lat i od 3 lat męczą ją zapalenia ucha środkowego. Miała już wycięty trzeciego migdał i zabieg adenoidektomii. 2 Miesiące temu znowu miała zapalenie ucha środkowego (powiedziała, że ją boli i zemdlała), a dzisiaj od nowa ból ucha. Czy jest jakaś szansa, że ona z tego wyjdzie? Jak rozpoznać pierwsze objawy zapalenia ucha. Czy każdy katar tamować steroidami Awamys lub Nasonex? Co zrobić, żeby wyjść z tego błędnego koła? Odpowiedział dr med. Wojciech Brzoznowski otolaryngolog, otolaryngolog dziecięcy Klinika Otolaryngologii Gdański Uniwersytet Medyczny Ostre zapalenie ucha środkowego (OZUŚ) jest jedną z najczęstszych chorób wieku dziecięcego. Szczyt zachorowań występuje między 6. a 24. miesiącem życia, a zachorowalność obniża się istotnie po 7. roku życia. Rozpoznanie ustalamy na podstawie: niespecyficznych, gwałtownie rozwijających się objawów ogólnych: gorączka, ból ucha, niedosłuch lub szum w uchu oraz charakterystycznego obrazu otoskopowego: przekrwienie, uwypuklenie błony bębenkowej z zatarciem refleksu świetlnego, rzadziej wyciek z ucha. Zespół objawów może być różny w zależności od wieku dziecka - im młodsze, tym bardziej dominują objawy ogólne (niepokój, drażliwość, biegunka lub wymioty). Nawracające ostre zapalenie ucha środkowego (NOZUŚ) rozpoznajemy, gdy wystąpiły trzy lub więcej epizodów OZUŚ w okresie 6 miesięcy lub cztery albo więcej incydentów OZUŚ w okresie 12 miesięcy. W rozwoju procesów zapalnych ucha środkowego kluczową rolę odgrywa upośledzenie drożności trąbki słuchowej i związane z tym zaburzenie wentylacji i drenażu jamy bębenkowej. Zapobieganie NOZUŚ polega głównie na eliminacji czynników ryzyka: alergiczny nieżyt nosa, narażenie na bierne palenie tytoniu, przebywanie w dużej grupie dzieci (przedszkole, żłobek) nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, przerost tkanki limfatycznej gardła (migdałków podniebiennych i gardłowego), refluks żołądkowo-przełykowy, skrzywienie przegrody nosa i inne. Główne przyczyny niepowodzeń leczenia OZUŚ u dzieci przedstawiono na poniższej rycinie. Ryc. Główne przyczyny niepowodzeń leczenia OZUŚ u dzieci Jednym z niekorzystnych następstw OZUŚ może być rozwój przewlekłego wysiękowego zapalenia ucha środkowego (PWZUŚ). Jest to stan chorobowy polegający na gromadzeniu się jałowego płynu (wysięku) w przestrzeniach ucha środkowego za zachowaną błoną bębenkową. Często rozwija się podstępnie, powodując postępujący niedosłuch, typowo nasilający się podczas ostrych infekcji górnych dróg oddechowych. Początkowo leczenie jest zachowawcze i polega głównie na wyeliminowaniu czynników ryzyka oraz zabiegach udrażniających trąbkę słuchową (w zależności od wieku dziecka): przedmuchiwanie trąbek słuchowych metodą Politzera (z użyciem gumowej gruszki) lub z użyciem Otoventu (systemu specjalnych balonów nadmuchiwanych przez nos). Istotne jest włączenie leków mukolitycznych (rozrzedzenie wysięku i ułatwienie jego ewakuacji). W przypadku współistnienia alergicznego nieżytu nosa stosuje się glikokortykosteroidy donosowe i leki przeciwhistaminowe. Można też rozważyć leczenie immunomodulujące poprawiające niedojrzałą odporność dziecka. Decyzje o leczeniu operacyjnym podejmuje się po 3 miesiącach nieskutecznego postępowania zachowawczego w przypadku obustronnego PWZUŚ i po 4 miesiącach jednostronnych zmian wysiękowych. Nasilone zmiany otoskopowe, krzywa tympanometryczna typu B (płaska) z brakiem odruchu strzemiączkowego, rezerwa ślimakowa >25-30 dB to zasadnicze wskazania do leczenia operacyjnego. Polega ono na wykonaniu paracentezy (nacięciu błony bębenkowej) i założeniu drenażu wentylacyjnego ucha środkowego (pistonu). Drenaż ten ma na celu poprawę upowietrznienia ucha środkowego, wyrównanie ciśnienia w jamie bębenkowej, a dzięki temu ustąpienie objawów choroby, polepszenie słuchu i zapobieganie NOZUŚ. W przypadku współistniejącego przerostu migdałka gardłowego wskazane jest jednoczasowe wykonanie adenoidektomii. Pomimo że Państwa dziecko przebyło już zabieg usunięcia migdałka gardłowego, to warto sprawdzić u specjalisty otolaryngologa, czy nie ma objawów wskazujących na konieczność powtórnego wykonania tego zabiegu. Warto również zwrócić uwagę na współistnienie przerostu migdałków podniebiennych i/lub skrzywienia przegrody nosa. W takim wypadku również należy rozważyć ewentualną korektę chirurgiczną. Stosowanie steroidów donosowych powinno być ograniczone jedynie do przypadków potwierdzonego alergicznego nieżytu błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Nie należy traktować tych leków jako alternatywy w stosunku do dostępnych w aptece bez recepty kropli anemizujących błonę śluzową nosa. W celu rozwiązania problemu nawracających zapaleń ucha środkowego u Państwa dziecka wskazane jest więc udanie się do specjalisty otolaryngologa, gdzie po szczegółowym badaniu może zapaść decyzja o konieczności leczenia operacyjnego (założenie drenażu wentylacyjnego ucha środkowego z ewentualną readenoidektomią). Piśmiennictwo: Hassmann-Poznańska E.: Postępy w otolaryngologii dziecięcej w 2003 roku. Med. Prakt. 2003. Zielnik-Jurkiewicz B., Porembska E.: Rekomendacje postępowania w przewlekłym wysiękowym zapaleniu ucha środkowego. Terapia. 2009; 5 (224): 18-20.

ból ucha u 6 latka